สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

เราเริ่มรู้จักคำว่าบ้านแม่สูนในสมัยเจ้าของสุริโยยศอยู่เมืองฝาง พ.ศ.๒๓๒๔ ตามบันทึกใบลานของพระเจ้าหลวงเมืองฝาง ซึ่งพ่อหลวงสุวรรณมนูญหลวงรักษา เก็บรักษาเอาไว้ และต่อมาเมื่อเจ้าหลวงมหาวงษ์ บ้านห้วยน้ำริน แขวงสะลวงเดินทางมารับตำแหน่งเจ้าหลวงเมืองฝางแทนเจ้าหลวงสุริโยยศได้สร้างถนนสายแรกของเมืองฝาง จากตัวเมืองฝางมาสิ้นสุดที่บ้านแม่สูน และมีการจัดพิธีสู่ขวัญบายศรี ต้อนรับเจ้ามหาวงษ์ที่บ้านแม่สูนจึงเคลื่อนขบวนไพร่พลบริวาร และครอบครัวเข้าสู่เมืองฝาง ต่อมาเจ้าหลวงมหาวงษ์ได้ยกฐานะชุมชนต่าง ๆ เป็นแคว้นรอบ ๆ เมืองฝางตั้งแคว้นในเวียง แคว้นแม่สาว แคว้นแม่นาวาง แคว้นแม่สูน แคว้นแม่งอน แคว้นแม่ทะลบ เราจึงรู้จักบ้านแม่สูนในฐานะแคว้น ครั้นต่อมาในประเทศไทยได้มีการเปลี่ยนแปลงระบบบริหารราชการแผ่นดินเสียใหม่จากหัวเมืองเป็นจังหวัด อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน แคว้นแม่สูนก็ยกฐานะเป็นตำบล พ่อแคว้นก็เปลี่ยนมาเป็นกำนัน ซึ่งขุนบริหารทวยชนเป็นผู้ดำรงตำแหน่งคนแรก ต่อมาตำบลแม่สูน ได้แบ่งเขตพื้นที่ปกครองเป็น 2 ตำบล คือ ตำบลแม่สูน และ ตำบลแม่คะ

ข้อมูลทั่วไปขององค์การบริหารส่วนตำบลแม่สูน
องค์การบริหารส่วนตำบลตำบลแม่สูน มีสำนักงานตั้งอยู่ เลขที่ ๔๐๐ หมู่ที่ ๑ ตำบลแม่สูน บ้านแม่สูนหลวง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ด้านทิศตะวันออกของถนนสายโชตนา (ทางหลวงแผ่นดินสาย ๑๐๗) จัดตั้งขึ้นตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๙ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๑๓ ตอนพิเศษ ๕๒ง ลงวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๓๙ (หน้า ๖๔ ลำดับที่ ๖๓๒) โดยมีอาณาเขตติดต่อ ดังต่อไปนี้

ทิศเหนือ          ติดต่อกับ            เขตตำบลม่อนปิ่น , สันทราย อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

ทิศใต้              ติดต่อกับ            เขตตำบลแม่ข่า , แม่งอน อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

ทิศตะวันออก     ติดต่อกับ            เขตตำบลแม่คะ , แม่ข่า อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

ทิศตะวันตก       ติดต่อกับ            เขตตำบลแม่งอน อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

พื้นที่
รวมมีพื้นที่ประมาณ ๗๖.๐๙ ตารางกิโลเมตร (๔๗,๕๕๗.๑๐ ไร่) อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอฝางทางทิศใต้เป็นระยะทาง ๑๒ กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัดเชียงใหม่ทางทิศเหนือเป็นระยะทาง ๑๓๗ กิโลเมตร

ภูมิประเทศ
จากพื้นที่ทั้งหมด ๗๕ ตารางกิโลเมตร สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางเฉลี่ย ๔๘๒ เมตร ทางทิศตะวันตกเป็นภูเขาสูงลาดเป็นที่ราบสูง ส่วนกลางไปจนจดทางทิศตะวันตก มีแม่น้ำไหลผ่านจำนวน ๒ สาย คือ แม่น้ำฝาง ไหลจาก ทางทิศใต้ไปทางทิศเหนือ และเม่น้ำเม่งอนไหลจากทางตะวันตกไปทางตะวันออก มีอ่างเก็บน้ำขนาดปานกลางคืออ่างเก็บน้ำแม่สูนน้อย

เขตการปกครอง
            องค์การบริหารส่วนตำบลแม่สูน ประกอบด้วยพื้นที่การปกครองครอบคลุมจำนวน ๑๗ หมู่บ้าน ได้แก่
            หมู่ที่ ๑ บ้านแม่สูนหลวง           มีนายคำปัน         วงค์ศรี                เป็นผู้ใหญ่บ้าน         
            หมู่ที่ ๒ บ้านปางสัก                 มีนายประวิทย์       ชัยเสน               เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๓ บ้านแม่สูนน้อย            มีนายแสวง           ละคำปา              เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๔ บ้านสันป่าแดง            มีนายศักดิ์ชัย         อินต๊ะถา             เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๕ บ้านล้องอ้อ                มีนายมนเฑียร        สิทธิ                   เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๖ บ้านต้นส้าน                มีนายศรีวรรณ        อินทรีพงษ์          เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๗ บ้านหนองยาว            มีนายสมพงษ์        วงค์แข็ง              เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๘ บ้านนิคม                    มีนายสิทธาภัทร์     ถาคำวงศ์            เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๙ บ้านสันดินแดง            มีนายมาโนช         ท้าวคำ                เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๐ บ้านสันมะเฟือง         มีนางรุ่งนภา          มหาพรหม            เป็นผู้ใหญ่บ้าน 
            หมู่ที่ ๑๑ บ้านสันป่าเกี๊ยะ         มีนายบุญเลิศ        เกิดสำราญ          เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๒ บ้านสันมะม่วง          มีนายบุญเผื่อน      ศรีติ๊บ                  เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๓ บ้านใหม่โป่งผา        มีนายเรืองชัย         อินทะจักร์            เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๔ บ้านสันติพัฒนา        มีนางมนัญชยา      เพชรงาม             เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๕ บ้านใหม่ชัยเกษม      มีนายยงยุทธ         ขัติศรี                  เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๖ บ้านหนองยาวใต้       มีนายจำนงค์          ปินตา                 เป็นผู้ใหญ่บ้าน
            หมู่ที่ ๑๗ บ้านหนองยาวเหนือ  มีนายอรุณ             ซองชะลัย           เป็นผู้ใหญ่บ้าน และ กำนัน

ด้านการศึกษาและศาสนา
            โรงเรียน
            ๑. โรงเรียนประถมศึกษา จำนวน ๔ แห่ง
                        - โรงเรียนบ้านแม่สูนน้อย หมู่ที่ ๑๓
                        - โรงเรียนบ้านล้องอ้อ หมู่ที่ ๕
                        - โรงเรียนบ้านต้นส้าน หมู่ที่ ๖ 
                        - โรงเรียนบ้านหนองยาว หมู่ที่ ๗
            ๒. โรงเรียนขยายโอกาส จำนวน ๓ แห่ง
                        - โรงเรียนชุนชนบ้านแม่สูนหลวง หมู่ที่ ๑
                        - โรงเรียนบ้านปางสัก หมู่ที่ ๒
                        - โรงเรียนบ้านสันป่าแดง หมู่ที่ ๔
            ๓. อาชีวศึกษา
                        - วิทยาลัยการอาชีพฝาง
            ๔. โรงเรียนเอกชน ๑ แห่ง

            ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน ๘ แห่ง
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านแม่สูนหลวง หมู่ที่ ๑
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านแม่สูนน้อย หมู่ที่ ๓
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านสันป่าแดง หมู่ที่ ๔
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านต้นส้าน หมู่ที่ ๖
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองยาว หมู่ที่ ๗
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียนวัดหนองยาว หมู่ที่ ๗
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านสันมะม่วง หมู่ที่ ๑๒
                        - ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านล้องอ้อ หมู่ที่ ๑๔

            สถาบันทางศาสนา
                        - วัดแม่สูนหลวง  หมู่ที่ ๑ บ้านแม่สูนหลวง
                        - วัดเทพประสิทธิ์ หมู่ที่ ๒ บ้านปางสัก
                        - วัดวิเวกการาม หมู่ที่ ๓ บ้านแม่สูนน้อย
                        - วัดสันปูเลย หมู่ที่ ๔ บ้านสันป่าแดง
                        - วัดชัยเกษม หมู่ที่ ๖ บ้านต้นส้าน
                        - วัดหนองยาว หมู่ที่ ๗ บ้านหนองยาว
                        - วัดล้องอ้อ หมู่ที่ ๑๔ บ้านสันติพัฒนา
                        - สำนักสงฆ์สันดินแดง หมู่ที่ ๙ บ้านสันดินแดง
                        - สำนักสงฆ์สันป่าฮัก หมู่ที่ ๑๑ บ้านสันป่าเกี๊ยะ
                        - คริสตจักรบ้านเพชรไพฑูรย์ หมู่ที่ ๘ บ้านเพชรไพฑูรย์
                        - คริสตจักรบ้านล้องอ้อ หมู่ที่ ๕ บ้านล้องอ้อ
                        - คริสเตียนเปาโล หมู่ที่ ๑๗ บ้านหนองยาวเหนือ

ในเขต ชื่อ อปท. องค์การบริหารส่วนตำบลแม่สูน มีสัดส่วนความหนาแน่นของประชากรต่อพื้นที่ ประมาณ ๑๙๓.๕๗ คน / ตารางกิโลเมตร

สภาพเศรษฐกิจโดยทั่วไปของตำบลแม่สูน ประชากรส่วนใหญ่
- ร้อยละ ๓๓.๙๒ ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป
- ร้อยละ ๒๗.๔๙ ประกอบอาชีพเกษตรกรรม
- ร้อยละ ๑๕.๔๔ ประกอบอาชีพค้าขาย/ธุรกิจส่วนตัว
- ร้อยละ ๙.๙๕ พนักงาน/ลูกจ้าง
- ร้อยละ ๔.๑๑ ประกอบอาชีพรับราชการ
- ร้อยละ ๓.๕๙ ประกอบอาชีพอื่นๆ
- ร้อยละ ๐.๓๓ ประกอบอาชีพรัฐวิสาหกิจ
- ร้อยละ ๐.๑๗ อุตสาหกรรมในครัวเรือน

มีจุดเด่นของพื้นที่ คือ มีสภาพภูมิประเทศเป็นที่ราบเชิงเขา ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางเฉลี่ย ๔๘๒ เมตร ทางทิศตะวันตกเป็นภูเขาสูงลาดเป็นที่ราบสูง ส่วนกลางไปจนจดทางทิศตะวันตก มีแม่น้ำไหลผ่านจำนวน ๒ สาย คือ แม่น้ำฝางไหลจากทางทิศใต้ไปทางทิศเหนือ และแม่น้ำแม่งอนไหลจากทางตะวันตกไปทางตะวันออก มีอ่างเก็บน้ำขนาดปานกลาง คือ อ่างเก็บน้ำแม่สูนน้อย

ข้อมูลประชากรในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลแม่สูน